Alternative Realities
‘Het toevallige publiek is onvoorbereid en heeft geen aannames over de onverwachte esthetische ervaring, waardoor een spontane ontmoeting en dialoog kan ontstaan tussen leven en kunst’
In de pilot voor Alternative Realities brengt DesignArbeid de artistieke interventie naar de publieke ruimte. Dit doen DesignArbeid om inzicht te krijgen in de vraag:
Kan kunst – weer – deel uitmaken van het maatschappelijk debat
Kan kunst weer deel uitmaken van het maatschappelijk debat.
Het ervaren van kunst wordt aan ons gepresenteerd als een privé aangelegenheid. Van links tot rechts wordt de emancipatoire kracht van kunst onderkend. Het wordt vooral gezien als een stimulans die de toeschouwer versterkt in zijn ‘autonomie’. De kunst immers zorgt ervoor dat we ons als kijker vragen stellen die we vooral als individu beantwoorden**.
Opvallend daarbij is dat kunst in de binnensteden van grote steden zich vaak in white-cubes bevindt, terwijl de kunstervaring in de buitenwijken gericht is op het participatieve aspect, meestal gericht op de betrokkenheid bij de productie***.
In het project Alternative realities brengt DesignArbeid de kunst naar de publieke ruimte. Voor de kunstenaars betekent dit, in het licht van het hierboven gestelde, dat ze alle toeschouwers gelijk ‘benaderd’.
De kunstenaars van DesignArbeid brengen een artistieke interventie, of performance in en onderzoeken de impact. Ze stellen tijdens het proces van uitvoering vast, dat de verschillende passanten en ‘bewoners’ van de locaties (o.a. De binnenstad van Amsterdam en Plein 40/45 in Amsterdam Nieuw West) met elkaar in gesprek raken over de werken en de betekenissen. Waarbij iedereen spreekt vanuit de eigen ervaring.
Met betrekking tot de waargenomen dialogen tussen de toeschouwers, stellen de kunstenaars van DesignArbeid, dat het verschil van identiteiten en de acceptatie van het verschil de basis is van de sociale cohesie.
De publieke ruimte
De publieke ruimte wordt op dat moment niet enkel meer waargenomen als een ‘monofunctionele’ ruimte, de bv als markt, maar ook als plek voor een dialoog. Met deze tijdelijke herprogrammering van de ruimte, creëren de makers naast een dialoog over het werk zelf en een dialoog over het (potentiele) gebruik van de publieke ruimte.
De uitwisseling van die verschillen, verlangt van de publieke ruimte dat deze ruimte biedt aan deze dialoog: het verlangt een niet gedefinieerde publieke ruimte****. Deze functie kan door kunst en artistieke interventies blijkbaar worden gecreëerd.
* Vrij naar Lee Bul
** Forum+, Wanneer politiek onvermijdelijk wordt, van gemeenschapskunstenaar naar gemene kunst, Hanka Otte en Pascal Gielen https://www.forum-online.be/nummers/lente-2020/wanneer-politiek-onvermijdelijk-wordt
*** Als je hier meer over wilt weten, raden we het boek ‘Artificial Hells’ aan van Claire Bishop.
**** Saskia sassen: https://www.cccb.org/en/multimedia/videos/saskia-sassen-public-space-is-a-place-in-which-there-is-a-momentary-condition-of-equality/229343