Straatpraat: de Beethovenstraat vertelt
De ontsluiting van immaterieel erfgoed door locatiegebonden verhalen in beeld en geluid
In de app Straatpraat worden herinneringen en verhalen van 15 jonge en oude buurtbewoners van de Beethovenstraat verteld in de vorm van interviews. Dit resulteert in 15 persoonlijke audio-verhalen, die in combinatie met foto’s en video, in een overzichtelijke timeline, het leven in de Beethovenstraat van vroeger tot nu, levendig in beeld brengen.
De locatie gebonden verhalen en deel verhalen zijn als route te volgen, en verscheidene malen ontstaat de mogelijkheid tot perspectief wisseling, omdat verschillende verhalen elkaar op locatie of in de tijd kruisen.
Het gebruik van het verhaal in de informatie overdracht.
Verhalen helpen ons bij het begrijpen van de wereld om ons heen en het delen van dat begrip met anderen. Verhalen bieden ons in dit geval de mogelijkheid cultuur te benoemen, te tonen en het bespreekbaar te maken.
Een verhaal biedt de mogelijkheid, beelden, foto’s en objecten in een context te plaatsen. Hoe werden objecten gebruikt, straten beleefd, de wereld ervaren.
Verhalen slaan een brug tussen de door de media weergegeven ‘realiteit’ en de persoonlijke ervaring van die ‘realiteit’. Nuances, omschrijvingen en een narratief maken een geschiedenis levend.
In veel van de cultuurhistorische informatie overdracht, worden objecten beschreven (beelden, gebouwen en gebeurtenissen etc.). Door de informatie te relateren aan verhalen en ervaringen, kan de impact en de betekenis van de fenomenen inzichtelijk gemaakt worden. De feitelijke kennis kan toegankelijk gemaakt worden door ze te plaatsen in het verhaal.
Het belang van Verhalen
Veel culturele instellingen in Nederland en daarbuiten zijn bezig met het verzamelen en aanleggen van een digitaal archief. Het bewaren van het cultureel erfgoed om middels de ontsluiting te kunnen werken aan versterking van onze culturele identiteit. Om zo te werken aan onze onderlinge verbindingen en de samenhang van haar bevolking door te wijzen op onze gemeenschappelijke wortels. Er wordt gewerkt aan manieren het erfgoed op een innovatieve manier beschikbaar te maken, zodat nieuwe kennis kan worden ontwikkeld en innovaties kunnen plaatsvinden.
Informatie overdracht kan betekenisvol plaatsvinden als informatie binnen de concern van de gebruiker ‘past’, als m.a.w., dat wat gezien, of geleerd is, een rol kan hebben in het leven van een gebruiker. Technologie, zo is de opvatting, kan in die overdracht een rol spelen.
Er worden applicaties ontwikkeld waarbij data op basis van context van gebruikers kan worden ontsloten. Deze context is met name gericht op locaties en interesses van gebruikers. De interesses bepalen vooralsnog de vorm van de applicatie: toeristen applicaties, onderwijs apps en bijvoorbeeld een app over de tweede wereldoorlog.
In de informatie overdracht wordt danwel uitgegaan van een -educatieve- norm, of van een oprechte interesse.
Andere applicaties richten zich met name op een mogelijk spelelement in de informatie overdracht, waarbij bovendien het delen van informatie een stimulerende rol kan hebben. De applicaties zijn inspirerend en er wordt gepoogd gebruikers te verleiden met behulp van de technologische toevoeging de cultuur te herbeleven, of culturele fenomenen binnen de persoonlijke context (concern) te plaatsen.
De doelstellingen
Gebruikers van de applicatie wordt de mogelijkheid geboden zelf de omgeving te onderzoeken, al luisterend naar een verhaal, kijkend naar de beelden van vroeger (op de smartphone) en de omgeving van nu, op zoek naar elementen van herkenning. Het ‘herkijken’ naar de eigen omgeving, waar bekende en onbekende elementen deel worden van het geheugen van de gebruiker.
De uitwisseling van verhalen en ervaringen in de publieke ruimte biedt de mogelijkheid jong en oud, bekend en vreemd, kennis van elkaar te laten nemen; elkaar middels verhalen te ontmoeten en te kunnen begrijpen. De – in dit geval – stedelijke ontmoetingsplek is een ruimte waar iedereen zicht thuisvoelt. Het is een plek voor nieuwe sociale verbanden. Bekend maakt bemind.
Een derde Doelstelling is een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van verhalen gestuurde informatie overdracht, een overdrachtmethode die in het onderwijs steeds meer gehanteerd wordt. Straatpraat gaat over zoeken naar verbinding van verhalen (immaterieel erfgoed) en materieel erfgoed, organisaties en expertise, archieven en collecties.
